Bijzondere woonvormen: Ouderen woongroep
Het is ontzettend inspirerend te zien hoe een potentiële woongroep van jonge ouderen zich weet te organiseren voor de kwaliteit van hun oudere dag. Na een wooncarrière van alleen op kamers wonen tot aan met zijn tweeën in een te groot huis achterblijven, zijn veel ouderen (lege nesters, maar ook alleenstaanden) op zoek naar een volgende stap om hun leven te verrijken. Uiteraard kan men er voor kiezen kleiner te gaan wonen of een deel van het huis onder te verhuren, maar een ouderen woongroep heeft meer te bieden voor de leefkwaliteit en de kwaliteit van het leven.
De leefkwaliteit is de kwaliteit van de directe omgeving. Of hoe men de omgeving beleeft. De kwaliteit van het leven zijn in dit geval de omstandigheden die voorwaarden creëren om geluk te beleven. Gedeelde voorzieningen die men individueel nooit zou kunnen veroorloven worden zijn ineens haalbaar wanneer je samen sterk staat. De woongroep ziet haar kans schoon hiervoor in wat misschien wel het groene hart van Twente te noemen is. De structuur van een groot pand in ’t Vaneker (een nieuwe wijk van Enschede vervlochten met het Twentse landschap) zou uitkomst kunnen bieden aan de eisen en wensen voor een fijne oudere dag.
het verdoemde ‘bejaardentehuis’
Hoewel de maatschappij gericht is op het jong zijn, heb je als ‘jongere oudere’ nog een heel leven voor je liggen. De vele door bouwmarkten en tuincentra gesponsorde televisieprogramma’s geven een zeer platte kijk op verbouwingen en het wonen, voornamelijk gericht op het kopen van producten in plaats van het maken van ruimte. Steeds grotere huizen voor steeds meer spullen maken een overgang naar het verdoemde bejaardentehuis moeilijk voor te stellen. De woongroep is dit dilemma voor en onderzoekt naar wat het (twentste) ‘noaberschop’ –en het ‘samen’ in voor en tegenspoed– zou kunnen betekenen voor hun oudere dag. Sharing, Caring and Care. Elkaar bijstaan en waar nodig, gezamenlijk zorg inkopen.
Ontwerp
Ons voorstel aan de woongroep sluit zeer goed aan op de wensen en eisen van de woongroep en biedt nog ruimte voor een hoop extra mogelijkheden. Belangrijk was om het karakter van het pand zoveel mogelijk in tact te houden vanaf de buitenzijde, om aan de binnenzijde het maximale eruit te kunnen halen. Door het gebruik van de bestaande entree’s zijn er bijvoorbeeld geen voorportalen in of aan de woning nodig waardoor over de totale gevelbreedte over het landschap kan worden uitgekeken. Elke wooneenheid is daarbij in te richten als tweekamer appartement. Deze is vrijwel altijd uitbreidbaar naar het souterrain en/of de zolder, afhankelijk van budget en positie in het gebouw.
In de knoop van het gebouw kunnen bewoners centraal binnenkomen vanaf drie zijden, vier als je de route door het souterrain meerekent via de fietsenstalling. Deze centrale gedeelde ruimte is te omschrijven als een ‘luxe lobby in combinatie met een bourgondische leefkeuken’. Anders dan de mensa achtige zaaltjes van het bejaardentehuis is deze door het collectief samen te ontwikkelen tot een waardige verblijf- en ontvangstruimte die het gehele gebouw op slimme wijze bedient en ontsluit over drie bouwlagen.
De verbinding tussen gebouw en landschap wordt versterkt door het uitgraven van de kelderramen en landschappelijke toegang naar de wellness. Het souterrain krijgt hierdoor meer daglichttoetreding en wordt een volwaardige verblijfsplek voor de gedeelde verblijfsruimten als wel voor het inrichten van extra slaapvertrekken en badkamers. Door een vide is het souterrain met de centrale ruimte en de verdieping verbonden. Nieuwe hellingbanen aan de buitenzijde maken dat het souterrain optimaal te benutten is en toegankelijk wordt voor iedereen.
Tussen ons ontwerp en twee andere inzendingen is de woongroep hun volgende stap aan het voorbereiden. Wij hopen dat we daar deel van uit mogen maken.
Historie van de Zuidkamp
Middenin ‘t Vaneker ligt de Zuidkamp, een voormalige ‘paviljoenkazerne’ gebouwd in 1940 door de bezetter. Doordat het terrein gebaseerd is op een Twentse buurtschap in een essen- en kampenlandschap was de kazerne vanuit de lucht niet herkenbaar als militair terrein. De bosrijke omgeving van en rondom de vliegbasis tussen Oldenzaal, Hengelo en Enschede is te herkennen als het groene hart van Twente.
Identiteit
De bebouwing uit de periode van de WO II heeft unieke kenmerken. Samen met de hoge landschappelijke kwaliteiten bepalen de gebouwen (klasse A) het beeld en de identiteit van ‘t Vaneker. De bijzondere gebouwen Z17 en Z31 en de bijzondere details van de dorpshuizen zoals Z2 zijn architectonisch waardevol. De boerenschuren en boerderijen blinken niet uit door hun bijzonder architectonische gaafheid, maar als ensemble van solitair gelegen gebouwen representeren zij wel een belangrijke wereldgeschiedenis-laag.
Alle gebouwen die op bijzondere belevingsplekken liggen (zo ook Z31) worden als karakteristiek bestemd. Zij liggen aan het einde van belangrijke zichtlijnen, aan kruispunten van wegen of in overgangen van verschillende woonmilieus. Samen houden de gebouwen de cultuurhistorische laag van het Zuidkamp beleefbaar.
PROJECT.Z31
| Omschrijving: | Studie naar herbestemming gebouw op de Zuidkamp te Enschede | |
| Projectteam: | Michiel de Wit, Nick Albers | |
| Fotografie: | project.DWG |
[wp_social_sharing social_options=”facebook,twitter,googleplus,linkedin,pinterest,whatsapp” twitter_username=”projectdwg” facebook_text=”” twitter_text=”” googleplus_text=”” linkedin_text=”” pinterest_text=”” whatsapp_text=”” icon_order=”p,f,t,g,l,w” show_icons=”1″ before_button_text=”” text_position=”” social_image=””]
GERELATEERD
Monumentaal wonen in Hengelo.RVA
Sculpturale aanbouw.PIT
Sociaal herbestemmen.OBR